Nguyên nhân và cách điều trị trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra những triệu chứng khó chịu và đau đớn. Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị trào ngược dạ dày thực quản qua bài viết dưới đây.

1. Trào ngược dạ dày thực quản là gì?

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng các chất trong lòng dạ dày trào ngược lên vào thực quản. Thực quản là ống nối giữa miệng và dạ dày, làm nhiệm vụ chính là dẫn thức ăn từ miệng xuống dạ dày. Khi cơ hoành và cơ vòng dạ dày không hoạt động đúng cách, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu. Các chất trào ngược có thể đi vào khoang miệng ở vùng hầu họng, vào thanh quản hoặc vào phổi… gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Trào ngược dạ dày thực quản là gì

2. Biểu hiện của trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến một số biểu hiện khác nhau. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến mà người bệnh có thể gặp phải:

2.1. Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua

Một trong những triệu chứng đáng chú ý của trào ngược dạ dày thực quản là cảm giác ợ hơi, ợ nóng hoặc ợ chua sau khi ăn uống. Đây là kết quả của axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Người bệnh sẽ cảm nhận được dấu hiệu ợ nóng gây đau, nóng rát ở ngực di chuyển lên cổ sau ăn hoặc khi cúi người ra trước. Ợ chua, ợ hơi thường xuất hiện vào buổi sáng hoặc sau ăn.

2.2. Buồn nôn, nôn

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy buồn nôn hoặc có cảm giác muốn nôn sau khi ăn no, đó có thể là một dấu hiệu của trào ngược dạ dày thực quản. Buồn nôn được nhận biết rõ ràng nhất với cảm giác bị nghẹn thức ăn ở cổ, gây khó chịu cho người bệnh.

2.3. Đau, tức vùng thượng vị

Đau hoặc tức vùng thượng vị là một triệu chứng phổ biến khác của trào ngược dạ dày thực quản. Người bệnh có cảm giác co thắt hoặc đè nén từ vùng ngực lên cổ và thậm chí có thể lan rộng ra xung quanh làm khó thở. Triệu chứng này thường biểu hiện rõ ràng nhất là sau khi ăn.

2.4. Khó nuốt

Một số người mắc trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc nước uống. Thực quản trong trường hợp này đã chịu những tổn thương nhất định khi phải tiếp xúc với acid dạ dày liên tục. Do đó gây nên tình trạng sưng tấy niêm mạc thực quản, thậm chí gây phù nề. Người bệnh sẽ có cảm giác bị nghẹn, vướng ở cổ, dẫn đến khó nuốt hoặc nghẹn khi ăn uống.

2.5. Khàn giọng và ho

​​

Người bệnh có triệu chứng khàn giọng và ho

Trào ngược dạ dày thực quản có thể ảnh hưởng đến dây thanh quản và hệ thống hô hấp của người bệnh. Người bị trào ngược dạ dày thực quản sẽ gặp phải tình trạng khó nói, khàn giọng do sự viêm phù nề của dây thanh quản gây ra.

2.6. Miệng tiết ra nhiều nước bọt

Miệng tiết nhiều nước bọt là một dấu hiệu mà bạn nên chú ý vì nó cũng là một trong những triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản. Nước bọt tiết ra nhiều hơn bình thường là phản xạ của cơ thể người bệnh khi acid trào ngược lên thực quản. Nhằm trung hòa acid trong dạ dày, cơ thể sẽ để nước bọt tiết ra nhiều hơn bình thường.

2.7. Đắng miệng và hôi miệng

Đắng miệng và hôi miệng là triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản nguyên nhân do dịch mật gây ra. Khi acid trào ngược lên thực quản có lẫn dịch mật khiến người bệnh có cảm giác đắng miệng và hôi miêng.

3. Nguyên nhân trào ngược dạ dày thực quản

3.1. Nguyên nhân do bệnh lý

• Thực quản có vấn đề

Khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, dịch nhầy thực quản kèm theo bicarbonat và nước bọt sẽ trung hòa axit dạ dày. Điều này làm giảm hoặc mất đi sự kích thích của dịch vị lên niêm mạc thực quản. Sự co bóp của thực quản đẩy dịch trào ngược xuống dạ dày. Tuy nhiên khi sự co bóp của thực quản bị suy yếu, bệnh trào ngược dạ dày - thực quản sẽ diễn ra.

• Thoát vị hoành:

Khi cơ hoành co, làm tăng sức mạnh cho cơ thắt dưới thực quản giúp ngăn chặn trào ngược dạ dày - thực quản. Khi thoát vị hoành xảy ra, một phần dạ dày tác động trượt lên cơ hoành, khiến cho cơ thắt dưới thực quản không đặt ở cùng mức với cơ hoành, dẫn đến khả năng trào ngược dạ dày thực quản

• Dạ dày có vấn đề

Trong trường hợp mắc các chứng viêm dạ dày và ung thư dạ dày… gây nghiêm trọng ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Lúc này, các chất trong dạ dày lưu thông xuống ruột chậm, gây ứ đọng và tăng áp lực trong dạ dày. Đây cũng là một nguyên nhân gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Chứng viêm dạ dày và ung thư dạ dày

• Do béo phì gây nên 

Cân nặng gây áp lực rất lớn lên vùng bụng gồm dạ dày và cơ thắt thực quản dưới khiến trương lực yếu đi. Do vậy, người mắc béo phì rất dễ mắc phải trào ngược dạ dày thực quản.

• Các bệnh lý khác

Ngoài những nguyên nhân phổ biến đã đề cập, trào ngược dạ dày thực quản cũng có thể do một số bệnh lý hiếm gặp khác gây ra như tổn thương hệ thần kinh phó giao cảm thực quản, bệnh lý nhiễm trùng ở thực quản, yếu cơ vòng thực quản, cũng như bệnh lý di truyền, thoát vị hoành, và chấn thương… có thể gây ra trào ngược dạ dày thực quản.

3.2. Nguyên nhân không phải do bệnh lý

Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày không phải do bệnh lý gây ra:

• Stress và tăng tiết cortisol

Stress là một trong những nguyên nhân chính gây nên trào ngược dạ dày thực quản. Khi chúng ta trải qua tình trạng căng thẳng, cơ thể sản xuất cortisol - một hormone liên quan đến stress. Cortisol có khả năng làm tăng axit trong dạ dày, tăng trương lực co bóp của dạ dày và đẩy dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Hiện tượng stress cũng làm rối loạn nhu động thực quản và làm cơ thắt thực quản trở nên nhạy cảm.

• Thói quen ăn uống không lành mạnh

Thói quen ăn uống không lành mạnh có thể tăng khả năng bị trào ngược dạ dày thực quản. Ăn quá no, ăn đêm, ăn hoa quả có tính axit như cam hoặc chanh khi đói, ăn đồ ăn nhanh, chiên rán, và các loại đồ uống chứa chất kích thích quá nhiều như cafe, thuốc lá đều gây áp lực cho trương lực của cơ thắt thực quản. Điều này dẫn đến co thắt thực quản, đóng mở bất thường và gây nên chứng trào ngược dạ dày ở nhiều người.

• Tác dụng phụ của thuốc Tây

Việc sử dụng một số loại thuốc Tây như thuốc huyết áp, Cholecystokinin, glucagon, aspirin, và nhiều loại thuốc khác có thể gây ra tác dụng phụ và dẫn đến trào ngược dạ dày. Điều này có thể là do ảnh hưởng của thuốc lên cơ hoành thực quản, làm thay đổi chức năng bình thường và góp phần gây nên trào ngược dạ dày.

4. Ai dễ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản?

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản không phân biệt tuổi tác hay giới tính. Bất kỳ ai cũng có thể mắc phải căn bệnh này. Tuy nhiên, có một số nhóm người có nguy cơ cao hơn mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản:

Người béo phì có khả năng cao hơn mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản

• Người béo phì

Người béo phì có khả năng cao hơn mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Sự tích tụ mỡ quanh vùng bụng tạo áp lực lên dạ dày, làm tăng khả năng trào ngược của axit dạ dày lên thực quản.

• Phụ nữ mang thai

Trong thời kỳ mang thai, sự thay đổi hormon và áp lực của tử cung lên dạ dày có thể góp phần vào trào ngược dạ dày thực quản. Điều này khiến cho các bà bầu trở nên dễ bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này.

• Người lớn tuổi

Người lớn tuổi có khả năng mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản cao hơn do các thay đổi tự nhiên trong hệ tiêu hóa và yếu tố lão hóa của cơ thể. Hệ thống cơ và niêm mạc dạ dày thực quản không hoạt động tốt như trước, dẫn đến khả năng trào ngược dạ dày tăng lên.

Ngoài ra, các yếu tố như hút thuốc, tiêu thụ cồn, thói quen ăn uống không lành mạnh, và di truyền cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

5. Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày thực quản

5.1. Phương pháp không dùng thuốc

Phương pháp không dùng thuốc luôn là sự lựa chọn được các bác sĩ khuyến khích cho bệnh nhân. Một chế độ sinh hoạt hợp lý hay chế độ ăn uống khoa học có thể làm giảm tần suất trào ngược dạ dày thực quản và mang một sức khoẻ tốt hơn. Hãy cùng tìm hiểu về những phương pháp này:

• Ăn thành từng bữa nhỏ và thường xuyên thay vì ăn ít bữa lớn. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và giảm khả năng trào ngược dạ dày thực quản.

• Lựa chọn các thực phẩm có tính kiềm và khả năng trung hòa axit là cách quan trọng để hạn chế trào ngược. Thực phẩm từ tinh bột như bánh mì, bột yến mạch và thực phẩm giàu đạm dễ tiêu có thể là lựa chọn tốt.

• Hạn chế sử dụng các thực phẩm kích thích tăng tiết axit và kích thích cơ thắt dưới thực quản như hoa quả có hàm lượng axit cao (chanh, cam, dứa...) và các sản phẩm từ sữa.

• Giảm thiểu tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo và các thực phẩm chua cay cũng là một yếu tố quan trọng để hạn chế triệu chứng trào ngược dạ dày.

• Ngoài ra, hãy tránh hút thuốc, uống rượu bia, đồ uống có gas và không sử dụng các chất kích thích.

• Giữ cân nặng ở mức hợp lý và tránh nằm hoặc làm việc ngay sau khi ăn.

• Cuối cùng, thư giãn và giảm căng thẳng có thể làm giảm rõ rệt triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.

• Việc thực hiện những điều trên cùng với sự hỗ trợ và tư vấn từ các chuyên gia y tế sẽ giúp bạn làm giảm triệu chứng và cảm nhận tình cảm tích cực hơn trong cuộc sống.

5.2. Vị Khang Ninh - Hỗ trợ bảo vệ sức khoẻ dạ dày 

Với thành phần từ các vị thuốc như Chè dây, Lá khôi, Dạ cẩm, Hương phụ, Mộc hương, Huyền hồ, Cam thảo, Bột ô tặc cốt và Curcuma phytosome, Vị Khang Ninh đã khẳng định được vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ làm giảm các triệu chứng do trào ngược dạ dày thực quản và bảo vệ sức khỏe dạ dày của chúng ta.

Vị Khang Ninh tại VCP Pharma - Hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm nguy cơ viêm loét Dạ dày-Tá tràng

Vị Khang Ninh không chỉ hỗ trợ giảm acid dịch vị, mà còn hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày và hỗ trợ giảm nguy cơ viêm loét dạ dày tá tràng. Điều đặc biệt, bộ tứ thảo dược gồm Chè dây, Lá khôi, Dạ Cẩm và Cam thảo trong Vị Khang Ninh mang lại tác động toàn diện và hỗ trợ tổng thể cho sức khỏe dạ dày của chúng ta.

6. Thực phẩm giúp cải thiện trào ngược dạ dày

Bạn có thể giảm thiểu và cải thiện triệu chứng này thông qua chế độ ăn uống hợp lý. Bài viết này sẽ giới thiệu đến bạn một số thực phẩm có thể giúp cải thiện triệu chứng trào ngược dạ dày.

6.1. Táo: Giảm bớt cholesterol cao

Táo là một loại trái cây giàu chất xơ, có tác dụng giảm bớt mật độ chất béo trong dạ dày. Điều này giúp cải thiện tình trạng cholesterol cao và bảo vệ cơ thể khỏi những nguy cơ liên quan đến nó.

6.2. Dưa hấu: Hỗ trợ tiêu hóa

Dưa hấu là một loại trái cây giàu chất xơ và nước. Nó có khả năng hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu tình trạng trào ngược dạ dày.

6.3. Chuối: Cung cấp chất điện giải

Chuối chứa nhiều dinh dưỡng và được khuyến nghị trong chế độ ăn uống lành mạnh, đặc biệt là đối với những người bị trào ngược dạ dày. Chuối cung cấp chất điện giải và kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa.

6.4. Yến mạch: Hấp thụ chất xơ

Yến mạch là một loại thực phẩm ngày càng phổ biến trong chế độ ăn của nhiều người. Nó cung cấp chất xơ có tính chất dễ hấp thụ trong dạ dày, giúp cải thiện triệu chứng trào ngược dạ dày.

6.5. Gừng: Kháng viêm tự nhiên

Gừng là một loại thực phẩm có khả năng kháng viêm tự nhiên, không chỉ giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày mà còn hữu ích trong việc giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến tiêu hóa.

6.6. Lòng trắng trứng: Nguồn protein lành mạnh

Lòng trắng trứng là một nguồn protein lành mạnh và giàu chất dinh dưỡng. Đây là một món ăn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống của những người bị trào ngược dạ dày, vì nó không chứa chất béo và dễ tiêu hóa.

6.7. Thịt nạc: Dễ tiêu hóa

Thịt nạc là một nguồn protein phong phú, ít chất béo và dễ tiêu hóa. Nó cung cấp các dưỡng chất cần thiết và đa dạng cho chế độ ăn uống của bạn, giúp giảm thiểu triệu chứng trào ngược dạ dày.

6.8. Sữa chua: Tăng cường hệ miễn dịch

Sữa chua là một loại thực phẩm giàu vi khuẩn có lợi, có khả năng cải thiện triệu chứng trào ngược dạ dày và tăng cường sức khỏe đường ruột. Việc tiêu thụ sữa chua hàng ngày có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng như ợ nóng, ợ chua, khó tiêu và tăng hiệu suất tiêu hóa.

7. Câu hỏi thường gặp về trào ngược dạ dày thực quản

7.1. Trào ngược dạ dày có gây ra hôi miệng hay không?

Trào ngược dạ dày có thể gây ra hôi miệng và gây khó chịu cho người bệnh. Khi acid dạ dày trào ngược lên cổ họng và miệng, nó có thể gây một mùi hôi khó chịu. Bên cạnh đó, triệu chứng này còn đi kèm với việc có cảm giác đắng hoặc chua trong miệng, làm mất đi cảm giác thoải mái và tự tin. Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm kích thích và đảm bảo vệ sinh miệng đúng cách có thể giúp giảm thiểu triệu chứng hôi miệng do trào ngược dạ dày gây ra.

7.2. Trào ngược thực quản nên nằm nghiêng bên nào?

Khi bạn bị trào ngược thực quản, bạn nên nằm nghiêng về phía trái. Khi nằm nghiêng về bên trái, việc này giúp dạ dày của bạn nằm ở một vị trí cao hơn so với thực quản, hạn chế acid dạ dày trào ngược lên thực quản. Ngoài ra, việc nằm nghiêng về phía trái còn giúp duy trì dòng chảy tự nhiên của thực phẩm xuống dạ dày và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu có những triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.