Sưng amidan nên làm gì để giảm đau ngay tại nhà?

 

Sưng amidan là một vấn đề rất phổ biến và có thể tự chăm sóc và giảm đau ngay tại nhà bằng một số biện pháp đơn giản. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh sưng amidan thông qua bài biết này để nhận biết các dấu hiệu cũng như có những giải pháp điều trị bệnh phù hợp nhất nhé.

1. Sưng amidan là gì?

Sưng amidan là tình trạng mô hạt amidan bị sưng tấy, dẫn đến các triệu chứng như khó khăn khi nuốt, đau họng, khó thở và có thể gây ra các triệu chứng khác như sốt, mệt mỏi và buồn nôn. Sự sưng tấy của amidan có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm vi khuẩn hoặc virus, dị ứng, u xơ vòm họng, viêm họng và nhiều bệnh lý khác.

Tình trạng mô hạt amidan bị sưng tấy

2. Nguyên nhân gây sưng amidan

Có nhiều nguyên nhân gây sưng amidan, trong đó các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:

• Vi khuẩn và virus: Nhiều loại vi khuẩn và virus có thể gây ra viêm họng hạt, dẫn đến sưng tấy của amidan. Vi khuẩn streptococcus là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm họng hạt, còn virus cúm, virus Epstein-Barr và virus herpes simplex cũng có thể gây ra sự sưng tấy của amidan.
• Dị ứng: Tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi mịn, hóa chất hay thuốc lá có thể làm cho amidan sưng tấy.
• U xơ vòm họng: U xơ vòm họng là một khối u ác tính hoặc không ác tính phát triển trên mô amidan, có thể gây ra sự sưng tấy của amidan.
• Viêm họng: Viêm họng là một tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc họng, có thể lan sang amidan và gây ra sự sưng tấy của amidan.
• Nhiễm trùng khác: Nhiều bệnh lý khác nhau có thể gây ra sự sưng tấy của amidan, bao gồm viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm kết mạc và sốt rét.
• Tác động môi trường: Tác động môi trường như khói bụi, không khí ô nhiễm và khí hậu khô cũng có thể gây ra sự sưng tấy của amidan.

3. Triệu chứng của sưng amidan

Các triệu chứng của sưng amidan có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra sưng amidan và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Tuy nhiên, các triệu chứng phổ biến của sưng amidan bao gồm:

• Đau họng: Đau họng là triệu chứng phổ biến nhất của sưng amidan. Đau họng có biểu hiện ở mức độ nhẹ đến nặng và thường làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu.
• Khó khăn khi nuốt: Khó khăn khi nuốt là một triệu chứng khác của sưng amidan. Sự sưng tấy của amidan có thể làm cho việc nhai nuốt thức ăn và nước uống trở nên khó khăn và đau đớn.
• Sốt: Nếu sưng amidan được gây ra bởi nhiễm trùng, người bệnh có thể bị sốt. Sốt thường là một biểu hiện của phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với vi khuẩn hoặc virus.
• Mệt mỏi và buồn nôn: Trong trường hợp sưng amidan được gây ra bởi sự nhiễm trùng, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và buồn nôn. Cơ thể uể oải và luôn có cảm giác buồn nôn khi gặp gặp phải những yếu tố gây dị ứng

 Sưng amidan gây tình trạng sốt cao

Trên đây là những triệu chứng bệnh thường gặp của sưng amidan mà bạn có thể tự nhận biết được. Nếu bạn có triệu chứng sưng amidan hoặc có nguy cơ bị sưng amidan, nên tìm kiếm những phương pháp điều trị an toàn hoặc nghe theo lời khuyên và sự hỗ trợ từ bác sĩ để chẩn đoán và điều trị đúng cách.

4. Đối tượng mắc bệnh sưng amidan

Sưng amidan có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng và độ tuổi nào, nhưng nó thường xảy ra ở trẻ em và người trẻ tuổi hơn so với người lớn. Nguyên nhân là do hệ thống miễn dịch của trẻ em và người trẻ tuổi chưa hoàn thiện, dễ bị nhiễm trùng và viêm nhiễm hơn. 
Ngoài ra, người có thói quen hút thuốc lá, tiếp xúc với hóa chất độc hại, hoặc sống trong môi trường ô nhiễm cũng có nguy cơ cao hơn để bị sưng amidan.Bên cạnh đó, những người có tiền sử bệnh lý về amidan, bao gồm viêm họng, viêm amidan, u xơ vòm họng, hay những người có hệ miễn dịch suy yếu, cũng có nguy cơ cao hơn để bị sưng amidan

5. Biện pháp chẩn đoán sưng amidan

5.1. Khám lâm sàng

Phương pháp khám lâm sàng là bước đầu tiên trong quá trình chẩn đoán sự sưng tấy amidan. Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh của bạn, bao gồm:

• Triệu chứng: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng bạn đang gặp phải, bao gồm đau họng, khó khăn khi nuốt, sốt và mệt mỏi.
• Tiền sử bệnh: Bác sĩ cũng sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm các bệnh lý về amidan, viêm họng, u xơ vòm họng, viêm mũi dị ứng, bệnh lý đường hô hấp, hay các bệnh lý khác có liên quan.

Khám lâm sàng các dấu hiệu bên ngoài của sưng amidan

Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám miệng, họng và tai để kiểm tra sự sưng tấy của amidan và các triệu chứng khác. Họ sẽ sử dụng một cây nạo để kiểm tra sự sưng tấy của amidan và kiểm tra xem có màu đỏ, sưng tấy, hoặc có dấu hiệu của mủ hay không.

Tất cả những thông tin trên sẽ giúp bác sĩ xác định xem sự sưng tấy của amidan là do nhiễm trùng, viêm nhiễm hay do dị ứng gây ra. Tuy nhiên, phương pháp khám lâm sàng chỉ là bước đầu tiên trong quá trình chẩn đoán sự sưng tấy amidan và bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân gây ra bệnh.

5.2. Xét nghiệm

Phương pháp xét nghiệm phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra sự sưng tấy amidan và do bác sĩ chỉ định. Việc chẩn đoán đúng nguyên nhân sự sưng tấy amidan là rất quan trọng để bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một vài xét nghiệm bạn có thể gặp khi đi khám sưng amidan:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu được sử dụng để xác định nếu có nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm nào đang diễn ra trong cơ thể. Xét nghiệm có thể bao gồm đếm tế bào máu, đo nồng độ CRP và đo nồng độ kháng thể.
• Xét nghiệm vi khuẩn: Nếu bác sĩ nghi ngờ rằng nguyên nhân của sưng amidan là nhiễm trùng do vi khuẩn gây nên, bạn có thể được yêu cầu làm xét nghiệm vi khuẩn trên mẫu niệu quản hoặc mẫu nước bọt để xác định loại vi khuẩn gây ra nhiễm trùng. Việc xác định loại vi khuẩn có thể giúp bác sĩ chọn phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
• Sinh thiết: Nếu bác sĩ nghi ngờ rằng sự sưng amidan có thể là do u xơ vòm họng, họ có thể thực hiện một sinh thiết để xác định tính chất của khối u. Sinh thiết được thực hiện bằng cách lấy một mẫu tế bào hoặc mô từ amidan của bệnh nhân để xem xét theo kính hiển vi.

Trong các trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp X-quang hoặc CT để xác định trong cổ họng có bất kỳ khối u họng hoặc amidan nào. Tuy nhiên, các xét nghiệm hình ảnh này thường chỉ được thực hiện nếu bác sĩ cần xác định nếu có u xơ vòm họng hoặc amidan hay không.

6. Phương pháp điều trị sưng amidan

6.1. Điều trị nội khoa

Dưới đây là một số phương pháp nội khoa thường được áp dụng để điều trị sưng amidan:

• Sử dụng thuốc kháng sinh: Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để giảm các triệu chứng và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân là do virus, kháng sinh sẽ không có tác dụng.
• Sử dụng thuốc kháng viêm và giảm đau: Thuốc giảm đau và kháng viêm như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau và hạ sốt, đồng thời giảm sưng tấy họng và amidan.
• Sử dụng các thuốc xịt họng hoặc thuốc nhỏ mũi: Các loại thuốc xịt họng hoặc thuốc nhỏ mũi có thể giúp giảm sự khó chịu khi nuốt hay hô hấp. 
• Điều trị dị ứng: Nếu nguyên nhân của sự sưng amidan là do dị ứng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng Histamin để giảm các triệu chứng.
• Điều trị bằng corticosteroid: Nếu sự sưng amidan liên quan đến viêm nhiễm hoặc dị ứng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid để giảm sưng tấy và giảm các triệu chứng.

Tuy nhiên, trong trường hợp nặng, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật để loại bỏ amidan. Hãy đến thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị nếu tình trạng sưng amidan trở nặng.

Xịt họng Trioxidin New tại VCP Pharma -  Giúp giảm sưng đau amidan

Dung dịch xịt họng Trioxidin New có chứa các thành phần kháng khuẩn và kháng viêm giúp giảm các triệu chứng của sưng amidan. Sản phẩm dịu nhẹ có thể sử dụng được cho cả trẻ em và người lớn trong các trường hợp viêm họng, đau họng, ngứa họng, loét miệng họng, nhiệt miệng,...

Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh 

6.2. Áp dụng các bài thuốc dân gian tại nhà

Các bài thuốc dân gian có tác dụng giảm sự sưng tấy và giảm các triệu chứng đau đớn của sưng amidan:

• Sả, gừng, chanh: Sả, gừng và chanh có tính kháng viêm và kháng khuẩn, có thể giúp giảm sự sưng tấy và giảm đau họng. Bạn có thể sử dụng chúng để nấu nước xông hoặc ép nước và trộn chung với mật ong để uống.
• Nước muối: Nước muối có tính kháng khuẩn và có thể giúp giảm sự sưng tấy và giảm đau họng. Bạn có thể sử dụng nước muối để vệ sinh miệng và cổ họng mỗi ngày.

Các bài thuốc dân gian chỉ giúp giảm bớt tình trạng sưng tấy của amidan chứ không có tác dụng điều trị. Do vậy, bạn vẫn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa để có biện pháp điều trị hiệu quả nhất.

6.3. Điều trị ngoại khoa (Phẫu thuật)

Phương pháp ngoại khoa có thể được đề xuất nếu bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng, không đáp ứng với phương pháp điều trị thông thường hoặc tái phát thường xuyên.

Các phương pháp ngoại khoa để điều trị sưng amidan bao gồm:

• Amidanctomy (loại bỏ hoàn toàn amidan): Bệnh nhân sẽ được gây mê hoặc gây tê tại chỗ, và được thực hiện thông qua miệng bằng cách sử dụng dao điện hoặc laser. Phương pháp này giúp loại bỏ hoàn toàn amidan bên trong cổ họng để tránh bệnh tái phát nghiêm trọng hơn
• Quá trình loại bỏ u xơ vòm họng: Quá trình này được thực hiện bằng cách sử dụng dao điện hoặc laser để loại bỏ u xơ vòm họng theo phương pháp ngoại khoa.

Trước khi quyết định sử dụng phương pháp ngoại khoa, bác sĩ sẽ thực hiện một số kiểm tra và đánh giá để xác định liệu phương pháp này có phù hợp với bệnh nhân hay không.

7. Biến chứng của sưng amidan

7.1. Biến chứng tại chỗ

Biến chứng tại chỗ xảy ra ở khu vực amidan bị sưng tấy. Các biến chứng này có thể bao gồm:

• Nhiễm trùng: Sưng amidan có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào khu vực amidan bị sưng tấy. Triệu chứng của nhiễm trùng có thể bao gồm đau họng nghiêm trọng hơn, sốt, mệt mỏi, đau đầu, ho, khó thở và sưng đau ở cổ.
• Tắc nghẽn đường hô hấp: Sưng amidan có thể tạo ra áp lực lên đường hô hấp, gây ra khó thở và nguy hiểm đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

7.2. Biến chứng kế cận

Đây là các biến chứng xảy ra với các cơ quan và bộ phận gần khu vực amidan bị sưng tấy. Gồm có:

Sưng amidan gây nên tình trạng viêm xoang

• Viêm tai giữa: Sưng amidan có thể dẫn đến viêm tai giữa bởi vì amidan nằm gần ống tai. Viêm tai giữa có thể gây ra đau tai, chảy dịch tai và khó nghe.
• Viêm xoang: Sưng amidan có thể gây ra viêm xoang, khiến các xoang trong mũi bị tắc nghẽn. Viêm xoang có thể gây đau đầu, đau mũi và sốt.

7.3. Biến chứng toàn thân

Biến chứng toàn thân là các biến chứng xảy ra với các cơ quan và bộ phận xa khu vực amidan bị sưng tấy. Một số biến chứng toàn thân như:

• Suy tim: Sự sưng tấy của amidan có thể gây ra áp lực lên tim, gây ra suy tim.
• Viêm khớp: Sưng amidan có thể dẫn đến viêm khớp bởi vì nó có thể gây ra phản ứng miễn dịch trong cơ thể. Viêm khớp có thể gây đau khớp và gây ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của bạn.
• Viêm phổi: Nếu sưng amidan không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến viêm phổi và các vấn đề hô hấp khác.

8. Cách phòng ngừa sưng amidan

8.1. Đối với trẻ em

Trẻ em là đối tượng rất dễ mắc phải sưng amidan, do vậy cần phải có những biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Hãy tham khảo một vài biện pháp phòng ngừa dưới đây:

Đảm bảo vệ sinh cá nhân cho trẻ

• Tăng cường hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch yếu là một trong những nguyên nhân chính gây ra sưng amidan ở trẻ em. Do đó, để giảm nguy cơ trẻ bị viêm amidan, bạn nên tăng cường hệ miễn dịch của trẻ bằng cách cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, uống đủ nước, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc.
• Hạn chế tiếp xúc với người bị nhiễm viêm amidan: Trẻ em thường có thói quen chơi đùa gần nhau, do đó, nếu một người bị viêm amidan trong gia đình, bạn nên tách riêng đồ chơi và đồ dùng cá nhân của trẻ em để tránh lây nhiễm viêm amidan cho trẻ.
• Đảm bảo vệ sinh cá nhân: Giúp trẻ em giữ sạch tay bằng cách rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch. Bạn cũng nên dạy trẻ em không nên chia sẻ dụng cụ ăn uống, chia sẻ đồ chơi với người khác.
• Tạo điều kiện sống lành mạnh: Trẻ em cần được sống trong môi trường lành mạnh, không khói bụi, không khí ô nhiễm, tránh xa các chất kích thích như thuốc lá và bụi mịn.

8.2. Đối với người lớn

Để đảm bảo cơ thể được khỏe mạnh và tránh khỏi bệnh sưng amidan, bạn nên áp dụng một số biện pháp phòng tránh sưng amidan dưới đây cho người lớn:

• Tránh tiếp xúc với người bị nhiễm viêm amidan: Viêm amidan thường lây lan qua tiếp xúc với các giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi của người bị nhiễm. Vì vậy, hạn chế tiếp xúc với người bị nhiễm viêm amidan là cách hiệu quả nhất để tránh lây nhiễm.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Tăng cường hệ miễn dịch bằng cách ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, uống đủ nước, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc.
• Đảm bảo vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch để loại bỏ vi khuẩn và virus. Đặc biệt, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với người bị nhiễm viêm amidan.
• Tránh tiếp xúc với các chất kích thích: Các chất kích thích như hút thuốc, hút shisha hoặc uống nhiều rượu có thể làm khô họng và làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, tăng nguy cơ mắc viêm amidan.
• Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng: Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng như bụi, hóa chất hoặc khói để giảm nguy cơ viêm họng và viêm amidan.
• Sử dụng khẩu trang: Khi tiếp xúc với người bị viêm amidan hoặc ở nơi đông người, bạn nên đeo khẩu trang để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Tạo điều kiện sống lành mạnh: Tránh tiếp xúc với ô nhiễm và môi trường bụi bẩn, hóa chất. Nếu bạn là người hút thuốc, nên cố gắng hạn chế hoặc ngừng hút thuốc để giảm nguy cơ mắc viêm amidan.

Sưng amidan là một bệnh lý phổ biến ở cả trẻ em và người lớn. Bệnh gây sưng và viêm đường hô hấp trên, gây ra các triệu chứng như đau họng, khó nuốt, sốt, chảy nước mũi và ho. Bạn có thể áp dụng một vài phương pháp giảm sưng amidan ngay tại nhà trong trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ. Nếu bạn hoặc ai đó trong gia đình của bạn bị viêm amidan nặng, hãy tìm đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách và kịp thời. 

Xem thêm:

- Viêm amidan cấp: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

- Viêm amidan do đâu, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả

- 10 dấu hiệu nhận biết khi bị viêm họng hạt ở lưỡi