Tìm hiểu bệnh trào ngược dạ dày do vi khuẩn HP

Vi khuẩn HP là nguyên nhân chính gây nên các bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản. Nhiễm vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh trào ngược dạ dày qua bài viết dưới đây.

1. Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày là gì?

Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là một loại vi khuẩn Gram âm có khả năng sống trong môi trường axit và là nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản. Vi khuẩn này tiết ra enzyme Urease tạo một màng sinh học để tồn tại trong môi trường axit của dạ dày.

Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày

2. Tại sao lại bị nhiễm HP trào ngược dạ dày?

Việc nhiễm vi khuẩn HP trào ngược dạ dày không phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể, mà là một kết quả của sự nhiễm trùng do vi khuẩn này gây ra trong dạ dày. Vi khuẩn có khả năng sống sót trong môi trường axit của dạ dày và gắn kết vào niêm mạc, gây ra viêm nhiễm và tổn thương. Có thể có sự kết hợp của yếu tố di truyền, môi trường và các yếu tố lối sống.

Vi khuẩn này có thể gây ra viêm dạ dày mãn tính mà không có bất kỳ triệu chứng nổi bật nào. Ngoài ra, HP trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra những tổn thương khác như loét dạ dày và tá tràng. Trong một số ít trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành ung thư dạ dày, u lympho hoặc gây thủng dạ dày. Những tổn thương trong dạ dày tiến triển chậm trong nhiều năm, đôi khi kéo dài đến 30 năm kể từ khi xuất hiện triệu chứng ban đầu. Bên cạnh đó, nhiễm vi khuẩn HP còn có liên quan tới các bệnh khác như thiếu máu thiếu sắt, xuất huyết giảm tiểu cầu vô căn và gia tăng nguy cơ bị dị ứng.

3. Triệu chứng nhiễm HP trào ngược dạ dày

Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gây ra một số triệu chứng khác nhau như: 

Tình trạng buồn nôn và có thể nôn mửa sau khi ăn

• Đau bụng: Đau bụng là triệu chứng phổ biến nhất của vi khuẩn HP trào ngược dạ dày. Đau có thể xuất hiện ở vùng bụng trên hoặc vùng xương sườn phía trên. Thường thì đau sẽ được cảm nhận sau khi ăn.

• Buồn nôn, nôn mửa: Người bị nhiễm vi khuẩn HP có thể gặp phải tình trạng buồn nôn và có thể nôn mửa sau khi ăn.

• Ợ hơi, ợ nóng: Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gây ra hiện tượng ợ hơi, ợ nóng, là cảm giác hơi nóng hoặc cháy rát từ dạ dày đẩy lên họng.

• Thay đổi về chức năng tiêu hóa: Người bị nhiễm vi khuẩn HP thường có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, khó tiêu, đầy hơi, và đầy bụng.

• Mệt mỏi và suy giảm sức khỏe: Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gây ra tình trạng mệt mỏi, kiệt sức và suy giảm sức khỏe tổng quát.

• Thay đổi về cân nặng: Một số người bị nhiễm vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gặp phải thay đổi về cân nặng, bao gồm cả giảm cân không rõ nguyên nhân.

• Tình trạng khó ngủ: Vi khuẩn HP cũng có thể gây ra tình trạng khó ngủ hoặc giấc ngủ không ngon.

• Đi tiêu phân đen khi có xuất huyết dạ dày

4. Chẩn đoán HP trào ngược dạ dày như thế nào?

Việc chẩn đoán vi khuẩn HP trào ngược dạ dày thường được thực hiện thông qua các phương pháp xét nghiệm sau:

4.1. Xét nghiệm phân

Xét nghiệm phân là một phương pháp phổ biến để chẩn đoán vi khuẩn HP. Trong quá trình này, mẫu phân của bệnh nhân sẽ được thu thập và kiểm tra để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP. Phương pháp này được coi là đơn giản và không gây khó chịu cho bệnh nhân.

4.2. Kiểm tra hơi thở (Breath Test)

Đây là một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, nhanh chóng và tiện lợi để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP. Trong quá trình này, bệnh nhân sẽ được yêu cầu uống yêu cầu uống thuốc viên hoặc dung dịch urê, có gắn nguyên tử cacbon đồng vị C13. Mẫu hơi thở được kiểm tra để xác định sự có mặt của vi khuẩn HP.

4.3. Nội soi

Phương pháp nội soi

 

Nội soi được sử dụng để kiểm tra trực tiếp niêm mạc dạ dày và tá tràng. Quá trình này được thực hiện bằng việc đưa một ống dò dài, có gắn camera qua miệng và thông xuống thực quản để quan sát, lấy mẫu niêm mạc. Mẫu niêm mạc này sau đó sẽ được kiểm tra để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP.

4.4. Các phương pháp chẩn đoán khác

Ngoài những phương pháp trên, còn có một số phương pháp khác như: Chụp X – quang dạ dày thực quản, chụp cắt lớp CT, xét nghiệm máu,…

Khi nghi ngờ vi khuẩn HP trào ngược dạ dày, bạn nên đến khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ đưa ra quyết định về phương pháp chẩn đoán phù hợp dựa trên triệu chứng và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Việc chẩn đoán đúng sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả nhằm loại bỏ vi khuẩn HP và điều trị bệnh tình một cách tốt nhất.

5.Vi khuẩn HP có lây không và lây qua đường nào?

Vi khuẩn HP có khả năng lây truyền từ người này sang người khác. Dưới đây là những con đường chính mà vi khuẩn HP có thể được truyền qua:

5.1. Lây truyền qua đường miệng – miệng

Vi khuẩn HP có thể lây truyền từ người nhiễm sang người khác thông qua đường miệng – miệng. Những hình thức lây truyền phổ biến bao gồm:

• Sử dụng chung vật dụng cá nhân: Sử dụng chung bàn chải đánh răng, cốc nước, ống hút có thể làm vi khuẩn HP chuyển từ người nhiễm sang người khác.

• Tiếp xúc gần gũi: Hôn, trò chuyện gần khiến nước bọt bắn ra có thể là một nguồn lây truyền vi khuẩn HP.

• Ăn uống chung với người bệnh: Sử dụng chung đũa, nĩa, chén, đĩa, ly và các vật dụng khác khi ăn uống có thể góp phần lây truyền vi khuẩn HP.

• Trẻ nhỏ có nguy cơ nhiễm khuẩn cao: Thói quen mớm thức ăn và hôn môi trẻ của người lớn có thể là nguồn lây truyền vi khuẩn HP cho trẻ nhỏ.

5.2. Các con đường khác

Mặc dù ít phổ biến hơn, vi khuẩn HP cũng có thể lây truyền qua các con đường khác, bao gồm:

• Tiếp xúc trực tiếp với phân hoặc chất thải của người bị nhiễm

• Ăn thực phẩm tái, sống: Tiếp xúc với thực phẩm tái, sống và không được chế biến nhiệt đúng cách có thể làm lây truyền vi khuẩn HP.

• Sử dụng dụng cụ y tế không được vệ sinh sạch: Sau khi tiếp xúc với răng miệng của người bị nhiễm vi khuẩn HP, những dụng cụ y tế không được vệ sinh sạch có thể là một nguồn lây truyền bệnh.

Vi khuẩn HP có khả năng lây truyền qua nhiều con đường khác nhau. Để tránh lây truyền vi khuẩn HP, cần tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân, không sử dụng chung vật dụng cá nhân, chế biến thực phẩm đúng cách và vệ sinh sạch các dụng cụ y tế. 

6. Điều trị HP trào ngược dạ dày

6.1. Thuốc điều trị vi khuẩn HP trào ngược dạ dày

Nhiễm vi khuẩn HP thường được điều trị bằng một số loại thuốc sau:

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Bao gồm omeprazole, esomeprazole, lansoprazole, pantoprazole,... Những loại thuốc này có tác dụng giảm sản xuất axit trong dạ dày.

• Bismuth subsalicylate: Thuốc này sẽ bao phủ và bảo vệ vết loét khỏi axit dạ dày. Ngoài ra, nhóm thuốc này cũng được sử dụng kèm với kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn HP.

• Thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn như amoxicillin, clarithromycin, metronidazole hoặc tinidazole, tetracycline, levofloxacin.

6.2. Các biện pháp hỗ trợ điều trị HP trào ngược dạ dày tại nhà

Để điều trị vi khuẩn HP dạ dày hiệu quả và giảm nguy cơ tái phát, người bệnh có thể thực hiện những biện pháp sau tại nhà:

• Ngủ đủ và đúng giờ: Hãy tạo thói quen đi ngủ sớm và nghỉ ngơi đủ giấc để giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe tiêu hóa.

• Kiểm soát căng thẳng: Hạn chế tình trạng căng thẳng và áp lực trong cuộc sống hàng ngày bằng cách tìm kiếm phương pháp giảm stress như yoga, meditate và thực hiện các hoạt động giải trí.

• Kiêng uống bia, rượu, cà phê, nước có gas và các chất kích thích khác vì chúng có thể tác động tiêu cực đến niêm mạc dạ dày và tăng triệu chứng vi khuẩn HP.

• Bổ sung nhiều rau củ, thực phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua để cung cấp dưỡng chất cần thiết và hỗ trợ hệ vi khuẩn đường ruột.

• Hạn chế thực phẩm chiên rán, cay nóng và các loại thực phẩm chứa nhiều axit như chanh, cam, quýt. Điều này giúp giảm kích thích axit dạ dày và giảm triệu chứng vi khuẩn HP.

Ngoài ra, quan trọng để không tự ý sử dụng thuốc giảm đau khi gặp đau do loét dạ dày do vi khuẩn HP. Đặc biệt, cần tránh sử dụng thuốc NSAID vì chúng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày. Nếu cần sử dụng thuốc giảm đau, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ.

7. Biến chứng HP trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?

Biến chứng của vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe của cá nhân. Dưới đây là một số nguy hiểm tiềm ẩn của biến chứng này:

Viêm dạ dày cấp tính

• Viêm dạ dày cấp tính (một phần hoặc toàn bộ niêm mạc) thường xuất hiện với những triệu chứng như đầy bụng, buồn nôn và chán ăn. Trạng thái này có thể tự phục hồi mà không cần điều trị hoặc tiến triển thành viêm mãn tính.

• Viêm dạ dày mạn tính có thể dẫn đến hai trường hợp khác nhau. Trường hợp đầu tiên là viêm teo vùng hang vị dạ dày, gây tăng bài tiết axit và có thể dẫn đến loét trên hành tá tràng. Trường hợp thứ hai là viêm teo từ hang vị lan lên phần thân vị. Trong các trường hợp nặng, viêm mãn tính có thể lan rộng và ảnh hưởng đến toàn bộ niêm mạc dạ dày, gây ra loét và có thể dẫn đến ung thư dạ dày.

• Loét dạ dày: Vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có khả năng gây ra loét dạ dày, tức là tổn thương trong niêm mạc dạ dày. Loét dạ dày gây ra đau đớn và khó chịu, và có thể gây ra chảy máu dạ dày trong một số trường hợp nghiêm trọng. Nếu không được chữa trị, loét dạ dày có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng và thủng dạ dày.

• Ung thư dạ dày: Một biến chứng nghiêm trọng khác của vi khuẩn HP trào ngược dạ dày là ung thư dạ dày. Vi khuẩn HP được cho là một trong những nguyên nhân chính gây ra ung thư dạ dày. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, ung thư dạ dày có thể lan rộng và gây hại đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.

• Các biến chứng khác: Ngoài ra, vi khuẩn HP trào ngược dạ dày còn có thể liên quan đến các biến chứng khác như thiếu máu do thiếu sắt, xuất huyết tiểu cầu vô căn và tăng nguy cơ bị dị ứng…

Từ những biến chứng trên cho thấy rằng vi khuẩn HP trào ngược dạ dày có thể mang lại nhiều hưởng xấu cho sức khỏe của người bệnh. Để ngăn ngừa các biến chứng này, việc chẩn đoán và điều trị vi khuẩn HP kịp thời là rất quan trọng. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

8. Cách phòng ngừa HP trào ngược dạ dày

Hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra vaccine phòng ngừa vi khuẩn HP trào ngược dạ dày. Để bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn HP này, chúng ta có thể tuân thủ các biện pháp sau:

• Vệ sinh tay thường xuyên đặc biệt là trước khi ăn, khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh.

• Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Tiêu thụ thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, hạn chế ăn ở các quán ăn vỉa hè, và không ăn thực phẩm ôi thiu, hỏng,...

• Giữ vệ sinh trong quá trình chế biến thức ăn: Sử dụng nguồn nước sạch khi chế biến và đảm bảo dụng cụ nhà bếp luôn sạch sẽ.

• Đảm bảo thực phẩm nấu chín nước uống được đun sôi trước khi sử dụng.

• Duy trì một chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng bao gồm các nhóm thực phẩm như carbohydrate, chất béo, protein, vitamin, khoáng chất và nước,...

• Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức đề kháng, thúc đẩy quá trình thải độc của cơ thể, trong đó bao gồm cả vi khuẩn HP.

• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng tâm lý.

• Thăm khám định kỳ chuyên khoa tiêu hóa để theo dõi sức khỏe tiêu hóa.

• Chủ động bảo vệ bản thân khi sống chung với người mắc bệnh vi khuẩn HP.

Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh như không hút thuốc, kiểm soát căng thẳng, hạn chế sử dụng rượu bia và các thực phẩm cay nóng cũng sẽ giúp lành vết loét, giảm đau và phòng ngừa các biến chứng của bệnh.

Xem thêm:

- Vi khuẩn HP là gì? Nguyên nhân gây bệnh trào ngược dạ dày thực quản

- 4 CÂY THUỐC NAM CỰC HIỆU NGHIỆM TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM DẠ DÀY

- Vị Khang Ninh được phân phối bởi Công ty Cổ phần VCP Pharma